De uitvoering van het boek

Formaat 23 x 30 cm
Omvang naar schatting: totaal 1300 pagina’s verdeeld over 2 boeken:
Boek 1 ca. 550 pag.
Boek 2 ca. 820 pag.
Druk Full colour (tekst en illustraties)
Papier 115 grs. mat mc
Afwerking 2 delen, genaaid gebonden, gelamineerd, kapitaalband,
met full colour bedrukte schutbladen.
Beide boeken gecombineerd in stevige, full colour beplakte cassette

Wat mag u inhoudelijk van het boek verwachten:

Eendenkooien in Fryslân 1450-2015 is een mooi vormgegeven boek, als resultaat van een tientallen jaren lange studie naar de Friese eendenkooien.

Onderzoeker Gerard Mast publiceert hiermee de weerslag van meer dan dertig jaar onderzoek naar de Friese eendenkooi in al zijn facetten, waaronder de rol van de eendenkooi als jachtmiddel, de betekenis ervan als landschappelijk element en als cultuurhistorisch monument. Over de periode 1450 tot 2015 is het bestaan van meer dan 400 eendenkooien aangetoond. 

Er hebben in de provincie Fryslân meer kooien gelegen dan in enig andere provincie in Nederland. Nog steeds ligt een kwart van de bestaande Nederlandse kooien in Fryslân. Hoewel van weinig eendenkooien het precieze jaar van aanleg bekend is, kunnen kooien indrukwekkend oud worden. Van de in 2015 nog bestaande kooien zijn sommige aantoonbaar meer dan 400 jaar oud, terwijl de jongste al bijna 100 jaar bestaat.

In dit boek beschrijft Gerard Mast uitgebreid de geschiedenis en de geografische verspreiding, ligging en vorming van de eendenkooien. Daarnaast gaat de auteur in op oude benamingen, typologie en rechtsgeschiedenis rondom eendenkooien en het kooikersbedrijf. Ook de invloed op de taal en op familienamen die aan het kooikersbedrijf zijn ontleend worden aangetoond, waarbij van een aantal kooikersgeslachten hun verwevenheid met eendenkooien zichtbaar is gemaakt. Verder wordt het economisch belang van eendenkooien en vangst door de jaren heen toegelicht, en hoe dat is verschoven naar hobbymatige exploitatie voor de consumptie of het vangen van eenden voor wetenschappelijk onderzoek naar de trek van eenden of naar de verspreiding van vogelgriep. Tot slot beschrijft Gerard Mast de rol van de eendenkooi als Friese cultureel erfgoed en werpt hij een blik op de toekomst van de eendenkooi.

De toekomst van de laatste eendenkooien in Fryslân is onzeker, en er zijn nog maar weinig over. De tendens is dat particulieren vroeg of laat hun kooien afstoten. Natuurterreinbeheerders ontfermen zich dan over deze objecten die voor het merendeel niet meer in bedrijf zijn. Deze natuurbeheerders stimuleren met voorlichting en educatie het behoud van hun eendenkooien. De cultuurhistorische, landschappelijke en natuurwetenschappelijke waarden van kooien worden tegenwoordig steeds belangrijker. Eendenkooien en eendenkooiruïnes kunnen dienen als refugium voor planten en dieren. De kooibossen zijn aankleding voor het landschap en dienen als broed- en schuilplaats voor vogels en andere dieren. In de meestal oude tot zeer oude beplanting kunnen zich zeldzame planten en dieren schuilhouden.

Inhoudsopgave

Om u een inkijkje te geven in de inhoud van het boek klik op deze link en u treft daar de inhoudsopgave aan.

Friese parels

Geheimzinnig en intrigerend; dat zijn voor mij trefwoorden rond eendenkooien. 
Eendenkooien horen bij Fryslân en het Friese landschap. Door de combinatie van veel waterrijke gebieden en grote aantallen eenden telde de provincie er ooit ruim 430. Het zijn beeldbepalende landschapselementen met cultuurhistorische waarde. 

De afgelopen decennia verloren de meeste hun economische functie. Een aantal is tegenwoordig gericht op voorlichting en educatie. Verstilde plekken, eeuwenlang het exclusieve domein van de kooiker en zijn hondje, die nu het publiek omarmen om de betekenis en werking van eendenkooien over het voetlicht te brengen. Daarnaast herbergen de beschermde groene eilandjes veel bijzondere dier- en plantensoorten.

Gerard Mast deed gedurende tientallen jaren naspeuringen naar alle bestaande en verdwenen eendenkooien in onze provincie; pareltjes in het landschap, waar de tijd lijkt te hebben stilgestaan…

Ik wens u veel leesplezier.

Drs. A.A.M. Brok, Commissaris van de Koning in de provincie Fryslân

Aanbeveling van hoogleraar Theo Spek:

Mocht u nog twijfelen dan geven wij u hier een zeer deskundige aanbeveling:
De eendenkooi als cultuurhistorisch en natuurlijk erfgoed verdient aandacht, toewijding en goede bescherming. Betere documentatie leidt tot meer kennis en een groter draagvlak en waardering voor de eendenkooi als waardevol landschappelijk en cultureel erfgoed. Dit boek voorziet hierin op uitmuntende wijze.

'Het boek geeft niet alleen een encyclopedisch overzicht van alle ruim 400 eendenkooien die Friesland in de afgelopen vijf en een halve eeuw heeft gekend, maar geeft bovendien een zeer rijk multidisciplinair inzicht van alle relevante aspecten van deze kooien […]. Omdat alle informatie bovendien uitstekend is gedocumenteerd en geannoteerd op basis van door de auteur zelf bestudeerde primaire archiefbronnen, is dit boek zonder enige twijfel van zeer grote wetenschappelijke waarde.'

Prof.dr.ir. Theo Spek – Hoogleraar Landschapsgeschiedenis | Hoofd Kenniscentrum Landschap